Çiftçiler Sendikası (Çiftçi-Sen), üreticilerin fındık ile mücadelesinde artan maliyetlerin altını çizerken, yeni sezon için fiyat beklentilerinin en az 85 TL olduğunu açıkladı.
Açıklamada, fındık fiyatlarının belirlenmesi konusunda beş dönemdir rekolte oyunları yapıldığına vurgulandı.
Çiftçi-Sen tarafından yapılan açıklamada şunlar kaydedildi, “Tarım ve Orman Bakanlığı 2017-18 sezonu sonrası almış olduğu kararla fındık rekolte açıklamalarını tek elden yapılacağı ve bunun da bakanlığın uhdesinde olacağı açıklamasının üzerinden beş fındık sezonunu geçti. Hiçbir zaman da buna uygun davranılmadı. Beş dönemdir herkes kendi rekoltesini açıklıyor. Anlaşılan o ki fındık hasat edilip çuvala girinceye kadar, fındık fiyatını baskılamak için rekolte oyunları devam edecektir. Fındık üreticisinin insanca yaşaması için gerekli olan yaşamsal ve tarımsal girdilerin fiyatları sürekli ve 3-4 kat artarken fındık fiyatlarındaki bir kat bile olmayan artışlar borç sarmalının büyümesine sebep olmaktadır.”
Pandemi sürecinde ve sonrasında tarımsal üretimde kullanılan kimyasallardan, mazota, işçi ücretlerine kadar girdilerde yüzde 100-400 artışlar olduğunu unutmamak gerekir. Gittikçe kronikleşen ekonomik kriz ve dövizdeki olası artışların bu fiyatları da arttıracağı aşikardır. İktidar fındık alım fiyatını açıklarken, fındık ticareti yapan şirketlerin kârlılığını arttırmak için değil, fındık üreticilerinin tarımsal üretimi sürdürebilme olanaklarını sağlamak üzere hesaplama yapmalı ve Cumhurbaşkanı fındık fiyatını buna göre açıklamalıdır. Fındık alımı TMO üzerinden değil, çiftçilere ait olan FİSKOBİRLİK üzerinden yapılmalıdır.”
‘FINDIK FİYATI 85 TL OLMALI’
Artan maliyetler göz önüne alındığında bir kilo fındık fiyatının az 85 TL olması gerektiğine dikkat çeken Çiftçi Sen açıklamasında şu taleplere yer verdi:
“Rekolte tahminlerini iklim koşulları ve külleme hastalığının verim kaybına etkilerini dikkate alarak ortalama maliyeti 43,45 TL olarak belirledik. Çıkan bu maliyet fiyatının üzerine yüzde 25 kar payı ve yüzde 74 insanca yaşama payını (asgari enflasyon oranı) eklediğimizde; 1 kg fındığın fiyatı en az 85,00 TL olmalıdır.
İktidarının Tarım ve Orman Bakanlığı TMO’si değil, sezon başında FİSKOBİRLİK devreye sokulmalıdır. FİSKOBİRLİK üretimden pazarlamaya kadar zincirin her halkasına sahip olacak şekilde ve fındık çiftçilerinin yönetimlerini demokratik olarak belirleyecekleri bir yapıya kavuşturulmalıdır. 2000 yılında sözde özgürleştirme yasası olarak çıkarılan 4572 sayılı kooperatif yasasının şirketler lehine olan hükümleri kaldırılmalıdır..
Var olan Ziraat Odaları, Birlikler vb. çiftçi örgütleri de demokratik yapılara kavuşturulmalıdır.
5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu şirketlerin kazancını artırmak için değil, fındık üreticilerinin zor günlerinde yardımcı olmak amacıyla yeniden düzenlenmelidir.
Lisansı depoculuk şirketlere havale edilerek şirketleri kazandırmaya yönelik değil, Kamu eliyle yapılmalı, fındık çiftçilerinin yararına olacak şekilde kurgulanmalıdır.
Fındık çiftçileri eksiksiz sosyal güvenceye kavuşturulmalıdır.
Mevsimlik işçiler için 2009 yılında hazırladığımız rapordan sonra ulaşım, barınma ve çocuk emeğinin kullanılmasında birtakım olumlu gelişmeler olsa da yeterli değildir. Hala hazırda mevsimlik tarım işçileri düşük ücretli ve sosyal güvencesiz çalışmaya devam etmektedirler. Pandemi süreci titizlikle takip edilip sürece uygun tedbirler alınmalı, mevsimlik işçilerin koşullarının iyileştirmeli, çocuk emeğinin kullanılması engellenmelidir.
BM Genel Kurulu’nda 17 Aralık 2018 yılında kabul edilen Köylü Hakları Deklerasyonu’na göre Çiftçilerin tatmin edici bir fiyat ve adil piyasaya erişim hakkı vardır. Bu çerçevede Hükümet; fındık alım fiyatını belirlerken, çiftçilerin sendikalarıyla, meslek odası ve kooperatif örgütleriyle görüşme masasına oturmalı ve fındık alım fiyatlarını birlikte belirlemelidirler. Tüm fındık çiftçilerini örgütlü mücadeleyi büyütmeye çağırıyoruz."
