Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Lisanslı Depo Şirketleri Derneği (LİDAŞDER) tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen Türkiye ve Dünyada Lisanslı Depoculuk, Hububat Piyasaları Kongresinde konuştu. Yumaklı, hububat piyasalarının yönetimi ve sürdürülebilirliği açısından dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmenin önemine vurgu yaptı.
Gıda arz güvenliğinin temel taşının hububat olduğunu belirten Yumaklı, üretimden depolamaya ve pazarlamaya kadar sürecin her aşamasının titizlikle ele alınması gerektiğini söyledi. Son 22 yılda tarım ve ormancılık alanına yapılan yatırımlarla Türkiye’nin bu sektörlerde dünya çapında söz sahibi olmaya başladığını dile getiren Bakan, “Bitkisel üretimde Cumhuriyet tarihimizin rekorlarını kırdık. Pek çok üründe dünyada ilk üçteyiz, hatta bazı özel ürünlerde birinci sıradayız,” dedi.
Hububat üretimi ve ihracatta büyüme hedefi
Türkiye’de gıda arz güvenliğine yönelik tüm unsurların tamamlanmasının ardından ihracata ağırlık verdiklerini belirten Yumaklı, 2023 yılında 31 milyar dolarlık gıda ihracatı gerçekleştirildiğini, 2024 yılında ise bu rakamın 32 milyar doları aşmasını beklediklerini aktardı.
Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanan 2025 Yılı Yatırım Programı’na göre tarım sektörüne 356 projeyle yaklaşık 164 milyar lira yatırım yapılacağını söyleyen Yumaklı, Türkiye’de en fazla ekilen bitkisel ürün grubunun hububat olduğuna dikkat çekti. Toplam 23,9 milyon hektarlık tarım alanının yüzde 48’inde, yani yaklaşık 11,5 milyon hektarlık bölümünde hububat üretimi yapıldığını belirten Bakan, 2023 yılında toplam 39 milyon ton hububat üretildiğini ifade etti.
Dış ticaretin de asla göz ardı edilmemesi gerektiğini vurgulayan Yumaklı, “Türkiye olarak birçok ülkenin ihtiyacının üzerinde üretim yapıyoruz. İhracatta dünya birinciliklerimizin kalıcı olması için çalışıyoruz. Ekonomimize sağlayacağı katkıyı da unutmamalıyız,” dedi.
Hedef: Verimlilik ve üretim artışı
Bakan Yumaklı, temel stratejilerinin vatandaşların gıda ihtiyacını yerli üretimle karşılamak olduğunu belirterek, “Birim alandan alınan verimi artırmak, kaliteyi yükseltmek ve sürdürülebilirliği sağlamak istiyoruz. 2023 yılında 186 ülkeye 2 bin 200 çeşit ürün ihraç ettik. Bu tablo, hem ülkemizin gıda ihtiyacını karşılamada hem de ekonomiye kazanç sağlamada büyük bir başarıdır,” dedi.
2023 yılında tarım sektöründe devrim niteliğinde yapısal değişiklikler gerçekleştirdiklerini hatırlatan Yumaklı, 2024 itibarıyla bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünleri için üretim planlamasını hayata geçirdiklerini belirtti. Yeni destekleme modeliyle bu planlamanın en önemli ayağını oluşturduklarını ifade eden Yumaklı, “Hedefimiz, 2028 yılına kadar hububat üretiminde yüzde 13’lük bir artış sağlamak. Umuyorum ki belirlenen hedeflerin çok daha üzerine çıkacağız,” diye konuştu.
Depolama yatırımları ve lisanslı depoculuğun önemi
Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) ve Gelir Koruma Sigortası ile üreticinin emeğini garanti altına aldıklarını vurgulayan Yumaklı, 2025 yılında sigorta kapsamının genişletileceğini de duyurdu.
Üretim kadar depolamanın da büyük önem taşıdığını belirten Yumaklı, Türkiye’nin lisanslı depoculuk alanında dünyada en iyi uygulamalara sahip ülkelerden biri olduğunu söyledi. 234 şirketin lisanslı depoculuk yaptığını belirten Yumaklı, mevcut kapasitenin 12,2 milyon ton olduğunu ve bu rakamın daha da artmasını hedeflediklerini ifade etti.
Lisanslı depoculuk sayesinde depolama kayıplarının yüzde 10 ile yüzde 30 arasında önlenebildiğini belirten Yumaklı, “Bu sayede yılda yaklaşık 2 milyon tonluk kaybın önüne geçebiliyoruz. Bu da yaklaşık 23 milyar liralık bir tasarrufa denk geliyor,” dedi.
Ürün İhtisas Borsası’nın (TÜRİB) lisanslı depoculuk kapasitesinin artırılmasında kritik bir rol üstlendiğini belirten Yumaklı, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı üreticilerin lisanslı depolara ürünlerini teslim ettiklerinde elektronik ürün senedi elde ettiklerini hatırlattı.
