CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan Sarıbal, AKP iktidarının başladığı 2003 yılından bugüne kadar tarımsal ürünlerde arz açığı olan ürünler ve stratejik ürünlerde nüfus artışına karşın yeterli üretim yapılmadığı için dışa bağımlı hale geldiğini söyledi. AKP’nin ithalat yapmayı tercih ettiğini aktaran Sarıbal, uygulanan yanlış politikalarla gıda enflasyonunun düşmesinin mümkün olmadığını, önümüzdeki dönemde gıdada fiyat artışlarının devam edeceğini belirtti.

TBMM’de düzenlediği basın toplantısında 2021 yılında yapılan tarımsal ürün ithalatı hakkında bilgi veren CHP’li Sarıbay, artan nüfusa rağmen yeterli tarımsal ürün üretiminin yapılmadığını belirtti. Son iki yıldır pandemiyle başlayan gıda fiyatlarında ve tarımsal girdilerdeki artışla Türkiye, Avrupa ülkeleri içinde gıda enflasyonunda birinci, dünyada ise ilk 10 içerisinde yer aldığını hatırlatan Sarıbal, şöyle devam etti:

Gıda fiyatları yükselmeye devam edecek

“Neden Avrupa’da gıda enflasyonunda birinci olduğumuzu sorgulamamız gerekmektedir. AKP tarımda üretmek yerine ithalatı seçti, ithalattan da vazgeçmiyor. 2021 yılında birçok tarımsal ürünü ithal etti ve 2022 yılında ithalat devam edecek. Bugün ithalat olmazsa insanımızın sofrasına gıda ulaşamayacak. Örneğin TMO’nun kuruluş amacından çıkarak ithalata ajansına dönüşmesidir. TMO, ekmek fiyatları ve hayvancılıkta yem fiyatlarının artmaması için dışarıdan pahalıya alıp içeride ucuza ürün vermesine rağmen, üretimdeki enerji, nakliye ve işçilik gibi birçok kalemde gelen zam ve maliyet artışlarından dolayı gıda fiyatları yükselmeye devam ediyor. Önümüzdeki dönemde de bu yükseliş devam edecek”

Sarıbal, 2021 yılında yapılan ithalata ilişkin de şu bilgileri verdi:

İthalat rekorları kırıldı

“2021 yılında ithal ettiğimiz yüzlerce üründen birkaç örnek vermek gerekirse;

  • Rusya, Ukrayna ve Moldova’dan toplam 8,1 milyon ton buğday ithal edildi karşılığında 2,4 milyar dolar ödendi.
  • Rusya, Ukrayna ve Romanya’dan 2,2 milyon ton arpa ithalatına 621 milyon dolar ödendi. Aynı ülkelerden 2,1 milyon ton mısır ithal edilerek karşılığında 618 milyon dolar ödendi.
  • Çin, Hindistan ve İtalya’dan 186 bin ton pirinç ithalatına 110 milyon dolar ödendi.
  • Rusya, Bulgaristan ve Yunanistan’dan 94 bin ton çeltik ithal edilerek 43 milyon dolar ödendi.
  • Diğer hububat ürünlerini ile birlikte 2021 yılında toplamda 12,8 milyon ton hububat ithalatına 3,9 milyar dolar ödeme yapıldı.
  • Bulgaristan, Moldova ve Romanya’dan 668 bin ton ayçiçeği tohumu ithalatına 464 milyon dolar,
  • Brezilya, Ukrayna ve ABD’den 2,6 milyon ton soyaya 1,5 milyar dolar,
  • Rusya, Kazakistan ve Gürcistan’dan 30 bin ton aspir ithalatına 14 milyon dolar,
  • İngiltere (Birleşik Krallık), Moldova, Bosna-Hersek’ten 15 bin ton kolza 9 milyon dolar,
  • Çad, Nijerya ve Sudan’dan 195 bin ton susam ithalatına 272 milyon dolar,
  • Arjantin ve Mısır’dan 8 bin ton yer fıstığı ithalatına 13 milyon dolar ödendi.
  • Toplamda, 2021 yılında ithal edilen 3,7 milyon ton yağlı tohumlara 2,4 milyar dolar ödendi.
  • Kanada, Kazakistan ve Avustralya’dan 464 bin ton kırmızı mercimek ithalatına 311 milyon dolar,
  • Kanada, Rusya ve Kazakistan’dan 41 bin ton yeşil mercimek ithalatına 34 milyon dolar,
  • Rusya, Meksika ve Etiyopya’dan 29 bin ton nohut ithalatına 28 milyon dolar,
  • Kanada, Arjantin ve ABD’den ithal edilen 13 bin ton kuru fasulyeye 16 milyon dolar ödendi.
  • 2021 yılında Cumhuriyet döneminin baklagil ithalat rekoru kırılarak toplamda 727 bin ton kuru baklagil ithalatına 455 milyon dolar ödeme yapıldı.
  • 2021 yılında ithalatına en çok para verdiğimiz ve bu yıl Cumhuriyet döneminin ithalat rekoru kırılan Pamuktan 1 milyon 250 bin ton ithal edildi karşılığında 2,5 milyar dolar ödendi. Pamuğu ABD, Brezilya ve Yunanistan’dan aldık.
  • Karadeniz bölgesinin ve ülkemizin sudan sonra en fazla tükettiği çay; Sri Lanka, İran ve Kenya’dan 20 bin ton ithal edilerek 41 milyon dolar ödendi.
  • Brezilya, Mozambik ve Hindistan’dan 102 bin ton tütün ithal edildi ve karşılığında 512 milyon dolar ödendi.

2021 yılında ithal ettiklerimiz elbette yukarıdan saydıklarımızla sınırlı değil. Örneğin:

  • ABD, Şili ve Çin’den 65 bin ton ceviz ithalat edildi karşılığında 117 milyon dolar ödendi.
  • ABD, İran ve Özbekistan’dan 27 bin ton badem ithalatına 92 milyon dolar ödendi.
  • Ekvator ve Kostarika’dan 119 bin ton muz ithalatına 49 milyon dolar ödendi.

Bu saydığımız ürünlerin dışında 2021 yılında yanında ahududu, çemen, enginar, keçiboynuzu, kuşburnu, kuşkonmaz gibi daha birçok ürün ithal edildi.”

Bu topraklarda yetişen ürünler

İthal edilen ve gıda ile sanayinin hammaddesini oluşturan bütün ürünlerin, ülke çiftçisine gereken destek verilerek, ülkemizde yetiştirilmesinin mümkün olduğunu vurgulayan Sarıbal, “Ancak AKP, 19 yılı aşan iktidarı boyunca çiftçimizi destekleyerek üretim yapmak yerine ithalatı bir politika olarak benimsedi. Bunun sonucu olarak 2021 yılında da çok sayıda üründe Cumhuriyet döneminin ithalat rekorları kırıldı. 2021 yılında tarımsal ürün ithalatına toplamda 11,6 milyar dolar para ödendi” dedi.

AKP gitmeden sorunlar çözülmez

AKP iktidarı döneminde toplam 125,8 milyar dolar tarım ürünleri ithalatına para ödendiğini kaydeden Sarıbal, sözlerini şöyle tamamladı:

“Çiftçimiz desteklenmiyor, üretime kaynak aktarılmıyor. Gıda bağımsızlığımız yabancı şirketler ve devletlerin kontrolü altındadır. AKP gıda bağımsızlığı önündeki en büyük tehlikedir. AKP yönetimi halkın isteklerini değil, bir avuç ithalat lobisinin çıkarına uygun politikalarla çiftçilerimiz ile birlikte geniş toplum kesimlerini ezmektedir. AKP iktidarından kurtulmadığımız sürece, diğer bütün kesimler gibi, çiftçinin de yüzünün gülmesi mümkün değildir. Çünkü, sorunun kaynağı olanlar sorunu çözemezler!”