Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarım alanlarımızı etkileyen don afetini, Ramazan ayı öncesinde geçtiğimiz yıla göre bu yılın fiyat değişimlerini, Şubat ayı üretici ve market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimleri yaptığı görüntülü basın açıklamasında değerlendirdi.
“Don afetinden zarar gören üreticilerimizi kaybetmemek adına, bölgedeki üreticilerin kredi borçları faizsiz ertelenmelidir” diyen Bayraktar, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Doğal afetlerden en çok zarar gören her zaman tarım sektörü olmuştur. Geçtiğimiz günlerde de Adana, Mersin ve Hatay başta olmak üzere Akdeniz’deki birçok ilimizde don afeti meydana gelmiş ve tarımsal üretimi etkilemiştir. Don afeti; şeftalide, kayısıda, erikte, patateste, karpuzda, …
TZOB Genel Başkanı Bayraktar: Don Afeti Üreticiyi Zor Duruma Soktu, Kredi Borçları Faizsiz Ertelenmeli
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı görüntülü basın açıklamasında, tarım alanlarını etkileyen don afetini, Ramazan ayı öncesindeki fiyat değişimlerini, Şubat ayı üretici ve market fiyatlarını ve girdi maliyetlerindeki artışları değerlendirdi.
Don afetinden zarar gören üreticilerin desteklenmesi gerektiğini vurgulayan Bayraktar, “Bölgedeki üreticilerimizin kredi borçları faizsiz ertelenmeli, zararlarını telafi edecek yardımlar acilen sağlanmalıdır” dedi.
Don Afeti Tarımsal Üretimi Tehdit Ediyor
Bayraktar, Adana, Mersin ve Hatay başta olmak üzere Akdeniz bölgesinde meydana gelen don afetinin, şeftali, kayısı, erik, patates, karpuz, narenciye ile kabak, patlıcan, biber ve salatalık gibi birçok ürüne zarar verdiğini belirtti. Hasar tespit komisyonlarının sahada incelemelere başladığını hatırlatan Bayraktar, “Çiftçilerimizin zararı hakkaniyetli bir şekilde belirlenmeli, geçmişte yaşanan mağduriyetler tekrar edilmemelidir” dedi.
Deprem bölgesindeki üreticilerin henüz önceki felaketin yaralarını saramadığını vurgulayan Bayraktar, bazı alanlarda yüzde 100’e varan zarar oranlarının görüldüğünü ifade etti.
Don afetinin sadece üreticiyi değil, tüketiciyi de etkileyeceğini belirten Bayraktar, “Bu bölgede açıkta ve örtü altında sebze-meyve üretimi yapılıyor. Ramazan ayı yaklaşırken, zaten yüksek olan gıda fiyatlarının daha da artmasından endişe ediyoruz” diye konuştu.
Ramazan Öncesi Fiyat Değişimleri
Ramazan ayı öncesindeki fiyat değişimlerini değerlendiren Bayraktar, geçtiğimiz yıla kıyasla markette 39 üründen 36’sında fiyat artışı yaşandığını söyledi.
En çok zamlanan ürünler:
• Beyaz lahana: %160,2
• Kabak: %94,1
• Limon: %80,9
• Yumurta: %62,5
Fiyatı düşen ürünler:
• Patates: %18,1
• Karnabahar: %1,5
Üretici fiyatlarında da benzer bir tablo görüldüğünü belirten Bayraktar, limonun üreticide %594,4 zamlandığını, onu %201,6 ile kabak, %184,2 ile beyaz lahana ve %141,4 ile salatalığın takip ettiğini açıkladı.
Şubat Ayı Üretici-Market Fiyat Farkı
Bayraktar, Şubat ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en çok kuru fasulyede (%217) görüldüğünü belirtti. Kuru fasulyeyi havuç (%207,4), kuru kayısı (%197,9) ve Antep fıstığı (%196,6) takip etti.
Şubat ayında marketteki en yüksek fiyat artışları:
• Patlıcan: %35,8
• Havuç: %30
• Portakal: %27,3
• Kabak: %19,4
Fiyatı en çok azalan ürünler:
• Karnabahar: %20,4
• Yeşil soğan: %13
• Marul: %11,1
• Pırasa ve beyaz lahana: %10,6
Üreticide en fazla fiyat düşüşünün %21,9 ile karnabaharda yaşandığını ifade eden Bayraktar, patates ve kabaktaki fiyat artışlarının ise don afeti ve artan talep nedeniyle gerçekleştiğini belirtti.
Üretici Fiyat Değişimlerinin Nedenleri
Bayraktar, limon fiyatlarındaki sert yükselişin ağaçlardaki meyve azlığı ve dondan kaynaklanan rekolte düşüşü nedeniyle yaşandığını söyledi. Çukurova bölgesinde patates hasadının dondan dolayı büyük oranda zarar gördüğünü, bu durumun fiyatlara yansıdığını aktardı.
Kuru soğanda sezon sonunun geldiğini, depolarda kalan az miktardaki ürünün çürümeye başladığını belirten Bayraktar, bu faktörlerin fiyatları yukarı çektiğini ifade etti.
Ayrıca, Samsun’da yoğun kar yağışı nedeniyle kışlık sebzelerde bozulmalar yaşandığını, bu nedenle üretici fiyatlarının bazı ürünlerde düştüğünü ekledi.
Şubat Ayı Girdi Maliyetlerindeki Artış
TZOB’un girdi piyasalarından aldığı verilere göre, Şubat ayında Ocak ayına kıyasla:
• 20.20.0 kompoze gübresi %2,7,
• Amonyum nitrat gübresi %0,9,
• DAP gübresi %0,7 oranında arttı.
Yıllık bazda en yüksek girdi maliyeti artışı ise şu şekilde oldu:
• DAP gübresi: %33,4
• Kompoze gübre: %29,9
• Mazot: %13,9
• Elektrik: %30,4
• İlaç fiyatları: %33,3
Son bir yılda süt yemi %24,8, besi yemi %24,1 arttı.
“Üreticilerimizin Desteklenmesi Şart”
Ramazan ayı öncesinde tarımsal üretimin ve gıda fiyatlarının önemine vurgu yapan Bayraktar, yetkililere çağrıda bulunarak, “Üreticilerimizin maliyet yükü hafifletilmeli, don afetinden zarar gören çiftçilerimiz yalnız bırakılmamalıdır” dedi.
Bayraktar, “Ramazan ayının İslam âlemi ve milletimiz için hayırlara vesile olmasını, sağlık, huzur, bolluk ve bereket getirmesini diliyorum” diyerek açıklamasını sonlandırdı.
