Kurban öncesinde şap hastalığının görüldüğünü ve bazı kurban kesim alanlarının kapatıldığını belirten Türk Veteriner Hekimleri Birliği Prof. Dr. Murat Arslan, aşılamaya güvenerek sevkiyatların başlatılmasının, şu anda kesim merkezlerinin kapanmasına neden olduğunun altını çizdi.
Prof. Dr. Murat Arslan konuşmasında şunları kaydetti:
‘Aşıya rağmen hastalık görüldü’
‘’Aşılamanın büyük oranda bitmiş olmasına güvenerek ve Kurban Bayramı’nın ülke çapındaki ekonomik boyutu düşünülerek, ‘’aşılı’’ hayvanların nakline izin verildi. Ancak tüm viral hastalıklarda olduğu gibi, Şap’ta da aşıya rağmen hastalık görülmüş, bir çok ilde kurban pazarları tekrar kapanmaya başlamıştır..
Türk Veteriner Hekimleri Birliği olarak bu açıklamayı yapmaktaki amaçlarımızdan biri de, Kurban Bayramı öncesinde vatandaşlarımızın hem kurban alma, hem de eti tüketme süreci ile bilgilenmelerini sağlamaktır. Her şeyden önce mutlaka veteriner hekim kontrolü olan hayvanları almaları ve kurbanlık olarak değerlendirmeleri gerekmektedir. Şap hastalığı, düşük riskli zoonotik (hayvandan insana bulaşan) hastalıklardan biridir, hayvanlar arasında bulaşıcılığı yüksektir ancak hastalık insanlarda şiddetli seyretmemektedir. Yine de etleri 70 derecenin üstünde yarım saatten fazla tüketerek pişirmeyi öneriyoruz.
Kurban komisyonlarında veteriner hekimlerin yer almaması, Şap dışında da birçok olumsuzluğa neden olacaktır;
‘Hayvan hareketliliği şap dışında başka salgın hayvan hastalıklarına neden olur’
-Hayvanlarla insanlar arasında çok sayıda ortak hastalık (zoonoz) mevcut olup bunların bir kısmı doğrudan temasla, bir kısmı da hayvansal ürünler vasıtasıyla bulaşabilmektedir. Sağlık Bakanlığı tarafından 2020 yılında zoonoz hastalık bildirimi yapılan insan sayısı 14 bin 863’tür. Kesim şartlarının uygun olmamasının getirdiği olumsuzluklar nedeniyle ortaya çıkan çapraz bulaşma da başka bir sağlık sorunudur. Hayvanların stres altında kesilmesi, ve etlerin en az 12 saat dinlendirilmemesi ise et kalitesinin düşük olmasına neden olmaktadır.
-Kurban atıklarının usulüne uygun olmayacak şekilde çevreye atılması, hastalıkların yayılmasına sebep olmaktadır. Bilindiği gibi bazı hastalık etkenlerinin spor formları doğada yıllarca canlı kalabilmektedir (örneğin şarbon).
-Milyonlarca hayvanın kısa zamanda ülke içerisindeki hareketliliği Şap dışında başka salgın hayvan hastalıkların taşınmasına yol açabilmektedir.
-Sokakta veya kesim yerinde göz önünde yapılan hayvan kesimleri, başta çocuklar olmak üzere insanları olumsuz etkilemektedir.
-Ehil olmayan insanların kestiği hayvanların derileri ekonomiye tam olarak katkı sağlamamaktadır. Ayrıca kesim sonrasında elde edilen kan, bağırsak ve sakatatlar değerlendirilmemektedir. Bu nedenlerle Kurban Bayramı’nda çok ciddi oranlarda ekonomik kayıp da meydana gelmektedir.
‘Kurban komisyonlarının belirlediği yerler sağlık koşullarından yoksun’
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın en son yayımladığı rakamlara göre her yıl ülkedeki hayvan varlığının yaklaşık yüzde 5’i Kurban Bayramı’nda kesilmektedir. Kurban Bayramı dışında da, yıl içerisinde bayramda kesilen küçükbaş hayvan sayısı kadar adaklık hayvan sayısı bildirilmiştir. Bakanlık’ın 2015 yılı araştırmasına göre, Kurban Bayramı’nda kesilen kurbanlık hayvanların yüzde 26’sı mezbahalarda, yüzde 30’u kurban komisyonlarının belirlediği yerlerde, yüzde 44’ü ise bahçe ve özel yerlerde kesilmektedir. Bu çalışmaya göre, toplam kesimlerin yaklaşık yarısı mezbaha dışında gerçekleşmektedir. Diğer taraftan kurban komisyonlarının belirlediği yerler, kesim için gerekli altyapı ve asgari sağlık koşullarından çoğunlukla yoksundur. ’ifadesini kullandı.