Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği'nin (TÜDKİYEB) Olağan Mali Genel Kurulu Ankara'da gerçekleştirildi. Genel kurula, Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan önemli isimler katıldı. Hayvancılık Genel Müdürü Salih Çelik, Tarım Reformu Genel Müdürü Osman Yıldız, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürü Mustafa Altuğ Atalay, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Başkanı Ahmet Abdullah Antalyalı ve Gıda ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Sezai Cibelik toplantıya katılan isimler arasında yer aldı.
Ankara'da gerçekleştirilen Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği'nin (TÜDKİYEB) olağan mali genel kurulunda, koyun ve keçi yetiştiricilerinin desteklenmesi konusu öne çıktı.
Toplantıda hayvancılık sektörünün yol haritası kapsamında genç ve kadın çiftçilere verilen desteklerin artırılması, aşılamalardan ücret alınmaması gibi önemli konular masaya yatırıldı. Özellikle çoban istihdamının sektörün en büyük sorunlarından biri olduğu vurgulanarak, bu konuda yapılacak desteklerin güncellenmesi gerektiği belirtildi. Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerinin de katılımıyla yapılan genel kurulda, birliğin faaliyetleri oy birliğiyle kabul edildi.
Toplantının açılış konuşmasını yapan TÜDKİYEB Genel Başkanı Nihat Çelik, anaç koyun keçi desteğinin yetiştiricilere doğrudan verilen en önemli destek olduğunu belirtti ve bu destekten her yıl 200 binin üzerinde yetiştiricinin faydalandığını söyledi. Çelik, Tarım ve Orman Bakanı tarafından açıklanan 2024-2028 yıllarında uygulanacak olan hayvancılık yol haritasında genç ve kadın çiftçilere verilecek desteklerin artırılacağını, kayıtlı ve aşılı kuzu ve oğlaklara destek verilerek yapılacak aşı ve aşılamalardan ücret alınmayacak olmasının hayvancılığa olumlu yansımasını umut ettiklerini ifade etti.
Destekleme Modeline İtiraz ve Sektörün Sorunları
Çelik, hayvancılığın beş yıllık yol haritasında küçükbaş hayvancılıkta yeni bir destekleme modeline geçilerek anaç koyun keçi desteği yerine aşılı ve kayıtlı kuzu ve oğlaklara destek verilecek olmasını sektör açısından sağlıklı bulmadıklarını belirtti. Bu konuda Tarım ve Orman Bakanı ve Bakanlık bürokratları nezdinde olabilecek sıkıntıları dile getirdiklerini ve kararname çıkana kadar bu taleplerinin devam edeceğini vurguladı.
Çelik, "Bizler icra makamı değil rica makamıyız. Sektörümüzü daha iyi yerlere getirmek için sahada yaşadığımız sorunları çözüm makamı olan Bakanlığımıza iletmekle mükellefiz. Bu görevi de layıkıyla yapmak üzere yoğun çalışmalar içinde olduğumuzdan hiç birinizin kuşkusu olmasın. Birlikte el ele vererek üstesinden gelemeyeceğimiz hiçbir şey yoktur. Bu inançla önümüzdeki süreçte de yolumuza devam ederek bu sektörü daha iyi yerlere getireceğimize olan inancım tamdır," şeklinde konuştu.
Aşılama ve Küpeleme Desteklerinin Önemi
Genel Başkan Çelik, kuzu ve oğlakların aşılanması ve küpelenmesi noktasında destekleme kapsamına alınmasını istediklerini belirtti. Anaç desteğinin devam etmesi gerektiğini vurgulayan Çelik, "Biz anaç desteği devam etmesin demiyoruz, kaldırılsın istemiyoruz. Biz evet kuzu ve oğlağa destek verilsin diyoruz fakat anaç desteği de verilsin. Çünkü ana olmadan dana olmaz. Bu bilinçle bizim buna göre eylem planını hazırlamamız gerekiyor," dedi.
Geçtiğimiz yıl hayvan başına 300 TL destek aldıklarını belirten Çelik, "Biz 100 TL anaç desteği alıyorduk fakat 200 TL de sürü yenileme ve büyüme desteği alıyorduk. Şimdi biz kuzu-oğlağa 200 TL verirsek bu tatmin etmeyecek. Biz bunu üreticiye anlatamayız," dedi.
Çoban İstihdamının Önemi ve Sertifika Sorunu
İddia edinilenin aksine Türkiye’de 5-10 milyon çiftçinin olmadığını, 1 milyon civarında çiftçi olduğunu ve bunun 300 bininin koyun-keçi yetiştiricisi olduğunu belirten Çelik, aile işletmelerinin bitkisel üretimle değil, koyun keçi yetiştiriciliğiyle anılması gerektiğini vurguladı. Çoban istihdam desteğinden tüm işletmelerin faydalanmasını istediklerini belirten Çelik, özellikle 30 yaşın altındaki çobanlara ilave destekler verilmesi gerektiğini söyledi. Halk Eğitim Merkezleri tarafından verilen sürü yöneticisi sertifikası uygulamasının son bulması gerektiğini ve bu sertifikaların Birlikler ve Tarım il ve ilçe Müdürlükleri tarafından verilmesi gerektiğini belirtti.
Yabancı Uyruklu Çobanlar ve Sosyal Güvenlik
Yabancı uyruklu çoban konusunun alternatif bir plan olarak düşünülmesi gerektiğini ifade eden Çelik, İçişleri Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yasal düzenlemeleri bir an evvel sonuçlandırması gerektiğini söyledi. Çobanların sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınmasının önemli bir temenni olduğunu belirtti.
Mali Yapının Güçlendirilmesi
Birliklerin mali yapısının güçlendirilmesinin önemine değinen Çelik, "Merkez Birliğimiz ve İl Birliklerimiz olarak faaliyetlerimizi layıkıyla yapmanın ve yetiştiricilerimize faydalı hizmetler sunmanın yolu güçlü bir mali yapıya kavuşmaktan geçiyor. Mali durumunuz zayıf ise beklenen hizmetleri yapmanız oldukça zordur. Bugün birçok Birliğimizin mali durumu iyi olmadığı için bırakın hizmeti, personeline maaş veremeyecek boyutta olan Birliklerimiz mevcuttur," dedi.
Destekleme Kalemlerinin Artırılması
Desteklemeler kararnamesinde yer alan "çiftçi örgütlerini güçlendirme" payının artırılması gerektiğini belirten Çelik, bu yıl çıkacak kararda verilecek destekleme kalemleri dikkate alınarak, önceki kararnamede yer alan yüzde 3'ün yüzde 6'ya, yüzde 5'in ise yüzde 8'e çıkarılmasını talep ettiklerini söyledi. Son yıllarda yaşanan yüksek enflasyon ve asgari ücretin yükselmesinin il birliklerini zor durumda bıraktığını belirten Çelik, birliklerin hayatiyetlerinin sürdürülmesinin sektörün ilerlemesine yol açacağını vurguladı.
Ulusal Islah Programı ve Sektörün Geleceği
Önümüzdeki süreçte mali imkânların elverdiği ölçüde sorunların çözümünde daha aktif rol alacaklarını belirten Çelik, Tarım ve Orman Bakanlığı ile yapılan Ulusal Islah Programı protokolü çerçevesinde ıslah faaliyetlerinin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesine çalışacaklarını söyledi. En büyük hedeflerinin, ülkenin kırmızı et açığını kapatmak amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı ile müşterek çalışmalar yaparak, sektörün sorunlarını çözmek ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde verimliliği artırmak olduğunu belirtti. Bakanlığın tarımsal politikalarını taşranın en ücra köşesine kadar anlatmaya gayret edeceklerini ifade eden Çelik, il birliklerini yapısal olarak güçlendirmek ve kurumsal yapıya kavuşturmak için çalışacaklarını söyledi.
Çelik, konuşmasını şu sözlerle sonlandırdı: "Çağımızın en önemli sektörü tarım ve hayvancılıktır. Gıdanın günümüzde ve gelecekteki stratejik önemi sürecek olup bu çerçevede küçükbaş hayvancılık sektörü çok daha önemli hale gelecektir. Merkez Birliği ve il birlikleri olarak ülkemize, küçükbaş hayvancılık sektörüne ve yetiştiricilerimize hizmet yolunda her türlü çalışma ve gayretin içerisinde olacağız."
Çelik, ülkemizin dağları, ormanları, çayır ve meraları, yaylaları, dereleri, nehirleri, denizleri ile eşsiz bir coğrafyada bulunduğunu ve bu coğrafyanın küçükbaş hayvancılık için büyük bir avantaj sağladığını belirtti. Bu avantajın önümüzdeki yıllarda fırsata çevrileceğine inandıklarını ve bu hedef doğrultusunda çalışmalarını azimle sürdüreceklerini vurguladı. "Hep birlikte el ele vererek başaracağız," diyerek sözlerini tamamladı.
