Türkiye coğrafi konumu itibariyle iklim değişikliği sonucu oluşan sıcak hava dalgaları, orman yangınları, kuraklık, sel, fırtına, dolu gibi olumsuzluklardan en fazla etkilenen bölgelerden biri olan Akdeniz Havzasında yer almaktadır.
Değişen iklime bağlı olarak ekstrem hava olaylarının sayısı, şiddeti ve sıklığı artmaya devam etmektedir. Bu olumsuz koşullardan da en çok etkilenen sektör şüphesiz tarımdır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü, tarım ile iklim arasındaki ilişkiye yönelik çalışmalar gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalar zirai meteoroloji kapsamı içerisinde değerlendirilmektedir. Zirai meteorolojinin amacı; tarımsal üretimin verim ve kalitesini artırmak için iklim ve hava durumu konusunda üreticilerimize gerekli bilgileri vermek, olumsuz hava şartlarının oluşturacağı zararların azaltılmasına katkı sunmak, zirai girdileri (gübre, ilaç, iş gücü, vb.) verimli bir şekilde kullanmayı sağlamaktır.
MGM; başta hava tahmini ve meteorolojik uyarılar olmak üzere; güncel, doğru ve güvenilir meteorolojik bilgiye, üreticilerimizin hızlı ve doğrudan erişimini sağlayarak sektöre önemli katkıda bulunmaktadır.
Hava Koşullarının Tarıma Etkileri
Sıcaklığın bitkiler için önemi
Bitkilerde fizyolojik fonksiyonlar için gerekli sıcaklıklar 0-54 °C arasındadır. Bu sınırların dışında büyüyebilen bitki çeşitleri de mevcuttur. Bitkilerde en düşük büyüme sıcaklığı, en düşük çimlenme sıcaklığından daha yüksektir. Bitkilerin büyüme ve gelişmelerini tamamlayabilmeleri fotosentezle yaptıkları kuru madde miktarının solunumla harcadıkları kuru madde miktarından fazla olması ile sağlanabilmektedir. Bitkilerin büyüme ve gelişmeleri doğrudan doğruya meydana getirebilecekleri besin maddelerine bağlı olduğundan, bitki sıcaklığının kendisi için özel olan en uygun fotosentez sıcaklığının üstüne çıkmaması ve bitkide solunumun fazla olmaması gerekmektedir.
Toprak neminin bitkiler için önemi
Topraktaki nem miktarının azlığı çimlenmenin azalmasına, kök gelişmesinin sınırlanmasına, bitkinin kökleri ile yeterince besin maddesi alıp gövde kısmına ulaştırmasının engellenmesine, böylece bitkinin verim ve kalitesinin düşmesine neden olur.
Yağışın bitkiler için önemi
Yağış bitkilerin topraktan gerekli besini alabilmeleri için önemlidir. Toprakta bir takım kimyasal ayrışmalara faydalı olduğundan toprağın oluşmasına yardımcı olur.
Yağış fazla yağdığı zaman derinlere kadar nemli bir ortam sağlayarak toprağı tarıma elverişli hale getirir. Ancak fazla yağışlar toprakta birikecek olursa mevcut bitkiyi çürütebileceği gibi, uygun zamanda toprak işlemeyi geciktirip, ekim ve dikimin ertelenmesine neden olur.
Bitkiler için en iyi yağış yavaş ve uzun süreli yağışlardır
Bitkiler için en yararlı yağış, toprak içine iyi sızan, yavaş ve uzun süreli yağışlardır. Kısa süreli ve bol yağışlar, sıcak günlerde meydana geldiğinden büyük bir bölümü yüzey akışı ve buharlaşma ile kaybolur, bunların çok az bir kısmı toprak tarafından emilir.
Güneşlenmenin bitkiler için önemi
Bitkiler için gerekli olan ışık azaldığı veya çoğaldığı zaman zararlı etkiler yapar. Işık bitkilerde; klorofil oluşumuna, stomaların açılıp kapanmasına, fotosentez olayına, transpirasyonun şiddetine, hormon oluşumuna, bitkilerin hareketine, bitki yapısının değişimine, bitkilerde çiçek ve yaprak veriminin yükselmesine, kardeşlenmenin artmasına etkili olmaktadır. Bulutluluk genellikle güneşlenmeyi azaltan bir etkendir.
Zirai Uygulamalar Nelerdir?
Tarımsal Hava Tahmini Mobil Uygulaması
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü; çiftçilere toprak işleme, ekim, dikim, gübreleme, sulama, ilaçlama, makine kullanımı, hasat, depolama, hayvansal üretim gibi zirai faaliyetlerinde ve planlamalarında yardımcı olmak amacıyla Tarımsal Hava Tahmini mobil uygulamasını hazırlamıştır. Bu sayfa ile üreticilere tüm il ve ilçelere ait tarımla ilgili 5 günlük hava tahmin bilgilerine ulaşabilme imkanı sağlanmıştır. Tarımsal hava tahmini mobil uygulamasında kullanılan veriler MGM’ye ait otomatik meteoroloji gözlem istasyonlarında ölçülen değerlerle hazırlanmıştır.
Bununla beraber yan sekmede;
• Haftalık tahmin
• Yağış tahmin haritaları
• Zirai Don
• Kuraklık Analizleri
• Bitki Soğuklama
• Sığırcılıkta Sıcaklık Stresi
• Soğuğa ve Sıcağa Dayanıklılık haritaları
• Hasat Zamanı Tahmini
• Kuraklık İzleme Sistemi ile ilgili bilgilere ulaşabilmek mümkündür.
Tarımsal Hava Tahmini Web Sayfası
Çiftçiler, araştırmacılar ve üniversitelerin ihtiyaç duydukları meteorolojik ve tarımsal bilgileri güvenilir kaynaktan almaları, faaliyetlerini bu bilgilere göre planlamaları son derece önem arz etmektedir.
Tarımsal üretimi etkileyen en önemli faktör meteorolojik koşullar olduğundan, bu koşullar hakkında önceden bilgi sahibi olarak tedbirler almak üretimde başarıyı önemli derecede artırmaktadır. Bu sebeple Tarımsal Hava Tahmini sayfasında öncelikli olarak varsa meteorolojik uyarılar yer almaktadır.
Tarımsal hava tahmini sayfasında il ve ilçe seçimi yaparak;
• Gün doğumu ve gün batımı saatleri
• Anlık değerler
• Dün gerçekleşen değerler
• Bulunulan ayda gerçekleşen değerler
• 5 günlük tarımsal hava tahmini bilgilerine ulaşılabilmektedir.
Saatlik tahminlerde;
• Sıcaklık
• Rüzgârın yönü
• Yağış olma olasılığı
• Zirai don riski
• İlaçlama için havanın uygun olup olmadığı
• Sıcaklık stresi gibi bilgiler saat aralıkları ile verilmektedir.
Zirai Don Uyarı Sistemi
Zirai Don Uyarı Sistemi, 81 ili kapsayacak şekilde hizmet vermektedir. Meteoroloji Genel Müdürlüğü tüm il ve ilçeler için gelecek 5 gün için maksimum ve minimum sıcaklık tahminleri yapmaktadır. Bu tahminlerden yararlanılarak gelecek 4 gün için Zirai Don Uyarı Sistemi kurum internet sayfasından çiftçiler ve üreticilerin hizmetine sunulmaktadır.
Zirai don risk haritaları her gün, meteorolojik tahminlerden yararlanılarak, önümüzdeki 5 günü kapsayacak şekilde hafif, orta kuvvette, kuvvetli ve çok kuvvetli don riski olan yerler harita üzerinde farklı renklerde gösterilerek, internet sitesinde yayınlanmaktadır.