Tarım fiyatlarında Rusya-Ukrayna savaşı ile başlayan yukarı yönlü ivme Hindistan’ın buğday ihracatına yasaklama kararıyla daha da hızlandı. Hindistan’ın kararı sonrası gıda krizine ilişkin uyarılar da birbirini izledi. Bunlar arasında en sert tonlu uyarılardan biri İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey’den geldi. Bailey, artan gıda maliyetlerinin dar gelirliler ve küresel ekonomi için “kıyametvari” sonuçları olabileceğini söyledi.
Bailey hükümetlere Rusya blokajı sebebiyle dünya ticaretine dahil olamayan Ukrayna’daki hasadın serbest kalması için ne gerekiyorsa yapılması çağrısını yaptı.
Bailey, fiyatların hızla yükselmesine yol açan bir dizi şoku öngöremediklerini de sözlerine ekledi.
Ukrayna’da milyonlarca ton tahıl stoku abluka nedeniyle ihraç edilemiyor
Azak Denizi ve Karadeniz’deki birçok limanın Rus ablukası altında olması veya zarar görmesi, sigorta yapılamaması, nakliye maliyetlerinin yüksek olması ve bazı gemilerin savaş bölgesine yönelik rotaları kullanmayı tercih etmemesi Ukrayna’nın depolarındaki yaklaşık 40 milyon ton tahılın ihraç edilmesini engelliyor.
Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, şu anda altyapı zorlukları ve Rus ablukası nedeniyle yaklaşık 25 milyon ton tahıl Karadeniz ve Azak Denizi’ndeki Ukrayna limanlarında beklemede.
Normal zamanlarda yüzde 95’i deniz yoluyla olmak üzere 5 milyon ton ihraç eden Ukrayna, Mariupol, Cherson ve Berdyansk gibi bazı limanlarının Rus kontrolü altında olması ve bazılarının ağır hasar görmesi nedeniyle ihracatta zorlanıyor.
Ukrayna’nın buğday hasadının 18,2 milyon tona düşmesi bekleniyor
Yüzyıllardır önemli bir buğday üreticisi konumunda olan ve Avrupa’nın “ekmek sepeti” olarak da adlandırılan Ukrayna dünyanın en büyük 5’inci buğday ihracatçısı olarak ön plana çıkıyor.
Rusya-Ukrayna savaşıyla hız kazanan buğday fiyatlarındaki artışın özellikle Asya ve Afrika’da buğday ithal eden ülkeler için maliyetleri artırdığı ve sonuçlarının ağır olduğu belirtiliyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, 2020’de Lübnan’da tüketilen tüm buğdayın yaklaşık yüzde 50’si, Yemen’de yüzde 22’si ve Libya’da yüzde 43’ü Ukrayna’dan ithal ediliyor.
