Türkiye’den AB’ye Giden Ürünlerde 84 Bildirim
Gürer, Türkiye’nin 1 Ocak - 3 Mart 2025 tarihleri arasında AB’ye ihraç ettiği gıda ürünleriyle ilgili yapılan denetimlerde toplam 84 bildirim yapıldığını açıkladı. Avrupa genelinde toplam 755 bildirim yapıldığını vurgulayan Gürer, Türkiye’nin en çok bildirim alan ülkeler arasında yer aldığını ifade etti.
Özellikle Almanya, Fransa, İtalya ve Hollanda gibi ülkelerin Türkiye’den gelen ürünlere sık sık ret kararı verdiğini belirten Gürer, buna karşın Türkiye’nin farklı ülkelerden ithal ettiği gıda ürünlerinde herhangi bir sorun tespit edilmemesinin düşündürücü olduğunu söyledi.
Türkiye’ye Gelen Ürünler Neden “Sorunsuz”?
Gürer’in paylaştığı verilere göre;
İran’dan Türkiye’ye gelen 23.153 ton hurmada herhangi bir sorun tespit edilmezken, aynı dönemde Slovenya, İran’dan ithal ettiği hurmalarda norovirüs saptayarak ürünü iade etti.
Türkiye, İtalya’dan 34 ton mısır unu ithal etti ve herhangi bir sorun bulunmadı. Ancak aynı dönemde Lüksemburg, İtalya’dan ithal ettiği mısır ununda uygunsuz madde tespit ederek iade kararı aldı.
Belçika’dan ithal edilen 116 ton çikolata Türkiye’ye sorunsuz giriş yaparken, Fransa aynı ülkeden ithal ettiği çikolatalarda sorun tespit edip iade etti.
Brezilya’dan Türkiye’ye gelen 868 ton karabiberde hiçbir sorun bulunmazken, Almanya Brezilya’dan ithal ettiği karabiberde seviye aşımı tespit ederek reddetti.
Amerika’dan ithal edilen 20.604 ton badem Türkiye’de herhangi bir incelemeye takılmazken, Almanya aynı dönemde ithal ettiği bademlerde aflatoksin tespit ederek iadeye karar verdi.
Peru’dan Türkiye’ye ithal edilen 313 ton kahve sorunsuz kabul edilirken, Belçika aynı dönemde Peru’dan gelen kahvede mineral yağ tespit ederek ürünü reddetti.
Avustralya ve İspanya’dan ithal edilen bademlerde Hollanda aflatoksin saptadı ve iadeye karar verdi. Türkiye ise aynı dönemde bu ülkelerden badem ithal etti ancak herhangi bir sorun rapor edilmedi.
ABD’den Türkiye’ye gelen 30.547 ton ceviz sorunsuz kabul edilirken, Almanya ve Hollanda ABD’den ithal ettiği cevizlerde salmonella tespit ederek iadeye karar verdi.
Gürer, bu verilerin Türkiye’de ithalat denetimlerinin yeterli olup olmadığı konusunda ciddi soru işaretleri yarattığını belirtti.
Türkiye Nihayet Bir İthal Ürünü İade Etti!
Gürer, Türkiye’nin 2025 yılında ilk kez ithal bir üründe iade kararı aldığını da açıkladı. Almanya ve Hollanda’dan ithal edilen tohumluk patateslerde yapılan laboratuvar incelemeleri sonucunda yaprak kıvırcıklık virüsü tespit edildi ve 500 ton tohumun iadesine karar verildi. Gürer, bu kararın önemli olduğunu ancak Türkiye’ye ithal edilen diğer gıda ürünleri için de sıkı denetimlerin gerekliliğini vurguladı.
“Türkiye Veriler Üzerinden Değerlendirilirken Daha Esnek mi?”
Gürer, Türkiye’nin ihraç ettiği ürünlerin sürekli olarak Avrupa’dan bildirim almasına karşın, ithal ettiği ürünlerde hiçbir sorun tespit edilmemesinin dikkat çekici olduğunu söyledi.
“Türkiye’nin ihraç ettiği ürünler sürekli olarak sorunlu bulunurken, ithal ettiği tüm ürünler nasıl oluyor da tamamen temiz çıkıyor? Türkiye’nin denetim süreçleri Avrupa’ya göre daha mı esnek? Daha mı kontrolsüz?” diyerek yetkililere sorular yöneltti.
Gürer, Türkiye’nin 2025 yılında AB’ye ihraç ettiği ürünler için yapılan bildirimlerin türlerini de açıkladı:
• 49 sınır reddi bildirimi
• 22 dikkat edilmesi gereken bilgi bildirimi
• 11 uyarı bildirimi
• 2 takip bildirimi
En çok bildirim yapılan ülkeler arasında Almanya 21 bildirimle ilk sırada yer alırken, Fransa ve İtalya 10’ar, Hollanda 9, Bulgaristan ve Yunanistan ise 8’er bildirimle Türkiye’den ihraç edilen ürünlerde en çok sorun tespit eden ülkeler oldu.
Denetimler Daha Sıkı Olmalı
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin ithal ettiği gıda ürünlerinin daha sıkı denetimden geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye’nin AB yem ve gıda hızlı alarm sisteminde 851 bildirimle en çok bildirim alan ülkelerden biri olduğunu belirten Gürer, “Eğer ihraç ettiğimiz ürünlerde sorun varsa, ithal ettiğimiz ürünleri de aynı titizlikle denetlemeliyiz” dedi.
Gıda güvenliği açısından ithalat ve ihracatta eşit seviyede kontrol mekanizmalarının oluşturulması gerektiğini belirten Gürer, Türkiye’nin ithalat süreçlerini daha şeffaf hale getirmesi ve kamuoyunun bilgilendirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
