Türkiye Arı Yetiştiriciliği Merkez Birliği (TAB) Genel Başkanı Ziya Şahin, 2022 yılı bal maliyetlerini açıkladı. Şahin, Balların kimliklendirilmesinin, Türkiye'nin kalite potansiyeli yüksek ballarının dünya pazarında rekabet edebilmesi için temel şart olduğunu dile getirdi.
Genel Başkan Şahin açıklamasında şunları kaydetti:
En temel amacımız; Türkiye’de bal üretimi yapmakta olan arıcılık işletmelerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması, balların kalitelerini ve kovan başına bal verimlerinin arttırılıp Dünya ortalaması seviyesine çıkararak, işletmelerin kalite ve fiyat bazında Dünya bal pazarında rekabet edebilecek konuma getirilmesidir.
Arının ve arıcının doğal koşullarda ürettiği balın piyasada hakim olması için gerek Ar-Ge projelerimiz ile gerekse uluslararası faaliyetlerimizle uğraş vermekteyiz.
Ballarımızın Kimliklendirilmesi Monofloral Bal Projesi (TAB/TAGEM 2017)
Balların kimliklendirilmesi, ülkemizdeki kalite potansiyeli yüksek ballarımızın dünya pazarında yer alabilmesi ve rekabet edebilmesi için temel şarttır. Monofloral bal projesi ile kestane, geven, pamuk, narenciye ve ayçiçeği ballarının kimlikleri çıkartılmak üzere proje bitirilmiştir. Proje sonucunda, özellikle Kestane balımızdan sonra, Ayçiçek ve Geven ballarımız için bilimsel farkındalık oluşturularak dünya ticaretine girmesine zemin hazırlanmıştır.
Balda Tağşişin (Sahtecilik) Tespit Edilmesi Projesi (TAB/TAGEM 2019)
Şeker şuruplarının çok farklı türleri bulunmakta olup özellikle C4 analizi gibi mevcut analiz metotlar NBŞ ve invert şekerler ile yapılan tağşişlerin belirlenmesinde yetersiz kalabilmektedir.
Bu sebeple tespit edilemeyen tağşiş yöntemlerinin tespiti için ‘Türkiye’de Üretilen ve Bazı Ticari potansiyeli olan çeşitli bal türlerinin β-Fruktofuranosidaz (β-FF) Aktivitelerinin, α-Amilaz ve Oligosakkarit Miktarlarının Araştırılması’ projesi hazırlanmış ve yürütülmektedir. Proje sayesinde yeni analiz metotları geliştirilerek mevcut metotlarla belirlenemeyen tağşişler tespit edilerek üretici ve tüketici mağduriyeti giderilmesi hedeflenmektedir.
Aynı zamanda birim kovandan daha fazla ürün alınması ve her ürünün kalite normlarına uygunluğunun belgelenmesi ve bu üretim sonucunda üreticilerin de emeğinin karşılığını alabilecekleri üretim modeli olan Sözleşmeli Arıcılık Projesini oluşturduk.
Projemiz dahilinde doğal bal üretimi arttırılacak, tüketicilere daha güvenli gıda sunulacaktır. Sözleşmeli arıcılık projesinin nihai hedefi: Türkiye’de üretilen ballarda değer yaratmak ve arıcılıkta sürdürülebilirliği sağlamaktır.
Ülkemizde ise polinasyonun önemi tam anlamıyla kavranmış değildir. Sadece tohum üreten ve yurt dışına ihracat yapan firmalar tarafından kısmen kullanılmaktadır.
Ülkemiz arıcılığının %75-80’lik dilimi gezgincilik faaliyeti sürdürmektedir. Gezgincilik yapan her arıcımız gittiği her bölgede üretim yaparken aynı zamanda ücretsiz olarak polinasyon hizmeti de vermektedir.
Her gezginci arıcımız yılda 5-6 konaklama alanı değiştirmekte, arılarını farklı illere naklederek yılda ortalama 15 bin km yol kat etmektedir. Aynı zamanda şahsi araçları ile ortalama 10-15 bin km yol yapmaktadırlar. Özetle bir arıcımız yaklaşık olarak yılda 30 bin km yol yaparak yaklaşık 40.000 TL’lik akaryakıt harcaması yapmaktadır. 2021 yılında kat edilen yol karşılığı yaklaşık 10.000 TL harcama yaparken 2022 yılında bu maliyet 4 katına çıkmıştır.
Aynı zamanda besleme girdileri, sarf malzeme, makine/ekipman giderleri de benzer şekilde artış göstermiştir.
Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği olarak her yıl Haziran-Temmuz aylarında üreticilerimize 1 kg balın maliyeti hesaplanarak içinde bulunduğu yılın bal maliyeti yayınlanmaktadır.
2021 yılında yayınlamış olduğumuz balın üreticiye maliyeti çerçevesinde 26 Kg 1 teneke balın 800-850 TL taban fiyattan satılması önerilmiştir. 2021 yılı bal satış fiyatları da bu çerçevede şekillenmiş olup, balların arz miktarlarına oluşan taleplere istinaden satış fiyatları değişmiştir.
2022 Yılında gelinen noktaya bakacak olursak;
Arıcılarımızın en temel girdisi olan mazot %300, şeker %400, sarf malzeme %150, makine/ekipman %200, işçilik vb. giderler %250 oranında artmıştır. Bu temel giderler karşısında sektörün üretici kanadı çıkmaz içerisine girmiştir.
Şu ana kadar üreticiler, değişik bankalardan kredi kullanarak mesleklerini icra etme adına Anadolu’nun değişik yerlerinde arıcılık faaliyetleri için bulunmaktadırlar.
Ancak, gezgincilikten dönüşleri için ciddi bir arayış içerisindedirler. Bu yıl pek çok ilimizden gezginci arıcılığa çıkış miktarında düşüşler olduğunu ve genç kuşak arıcılarımızın mesleği sorgular duruma geldiklerini belirtirken, pek çok işletmenin de iflas etme noktasına geldiğini içimiz acıyarak ifade etmek istiyoruz.
Tüm firmaların sağduyulu olmalarını temenni ederek bal maliyetlerimizi açıklamak istiyorum.
300 kovan ile gezgincilik yapan arıcımızın, 26 kilogramlık 1 teneke (kır çiçek - yüksek yayla) bal maliyeti 1. 402 TL
200 kovan ile gezgincilik yapan arıcımızın, 26 kilogramlık 1 teneke (kır çiçek - yüksek yayla) bal maliyeti 1. 860 TL’dir.
Tabi ki kovan sayısı düştükçe maliyet artmaktadır.
Bu bahsettiğimiz rakamların bal üretim maliyetleri olduğunun altını çizmek istiyorum.
Arıcılarımızın işletmelerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması için, maliyetler üzerinde kazanç elde etmeleri gerekmektedir.
Bu doğrultuda kır çiçek-yüksek yayla balının teneke bazlı olarak arıcıdan satın alma fiyatı 1.800 TL,
Kültür bitkisi (ayçiçek-pamuk) alanlarımızdan üretilen ballarımızın da 1.600 TL altında olmamalıdır.
Arıcılarımıza bol ve bereketli bir sezon diliyorum.
