Türkiye’nin ve Ege Bölgesi’nin önemli zeytin üretim merkezlerinden olan Milas’ta, ilk çağlardan günümüze kadar zeytin en temel geçim kaynakları arasında yer alıyor. Sofralık bir zeytin olan Milas yağlı zeytini, ilçe sınırları içerisinde yaygın olarak yetiştirilen Memecik çeşidi zeytinlerden elde ediliyor ve en çok yüzde 1 serbest asitlik değerindeki zeytinyağıyla üstü kapatılarak hazırlanıyor.
Doğal salamura zeytin olan Milas yağlı zeytini, bütün zeytin sınıfında olup çizik zeytin olarak piyasaya sunuluyor. Milas yağlı zeytininin hazırlanmasında gıda katkı maddeleri, aroma ve aroma verme özelliği taşıyan gıda bileşenleri kullanılmıyor. Ayrıca sterilizasyon, pastörizasyon işlemleri de uygulanmıyor.
Tarım ve Orman Bakanlığınca yürütülen çalışmalar sonucunda Milas yağlı zeytini AB'den coğrafi işaret tescili aldı. Böylece AB'den tescil alan ürün sayısı 14’e ulaşırken, Milas’ın AB tescili alan ürün sayısı da 2’ye yükseldi. Daha önce Milas zeytinyağı AB coğrafi ürün tescili almıştı.
AB tarafından tescil edilen ürünler şöyle: Antep baklavası/Gaziantep baklavası, Aydın inciri, Malatya kayısısı, Aydın kestanesi, Milas zeytinyağı, Bayramiç beyazı, Taşköprü sarımsağı, Giresun tombul fındığı, Antakya künefesi, Suruç narı, Çağlayancerit cevizi, Gemlik zeytini, Edremit zeytinyağı, Milas yağlı zeytini.
Sırada 4 ürün var, 40 ürün beklemede
AB coğrafi işaret tescili için Edremit körfezi yeşil çizik zeytin, Ayaş domatesi, Ezine peyniri ile Maraş tarhanası olmak üzere 4 ürün AB Resmi gazetesinde yayımlandı ve 3 aylık itiraz süreleri sonunda tescil almaları bekleniyor.
AB coğrafi işaret tescili için başvuruda bekleyen ürün sayısı ise 40. Bu ürünler ise şöyle: Afyon pastırması, Afyon sucuğu, Antep fıstığı, Kayseri mantısı, İnegöl köfte, Tonya tereyağı, Aydın Memecik zeytinyağı, Bursa kestane şekeri, Amasya çiçek bamyası, Bursa siyah inciri, Safranbolu safranı, Manisa Sultani çekirdeksiz üzümü, Kilis zeytinyağı, İpsala pirinci, Aydın Memecik zeytini, Araban sarımsağı, Manisa mesir macunu, Hüyük çileği, Isparta gülyağı, Silifke yoğurdu, Osmaniye yer fıstığı, Kayseri pastırması, Adana şalgamı, Urla sakız enginarı, Demirci hünnabı, Bingöl balı, Rize çayı, Sinop kestane balı, Kayseri sucuğu, Bursa şeftalisi, Tarsus Sarıulak zeytini, Erzurum su böreği, Melli inciri, Maraş çöreği, Hopa hamsili ekmeği, Gaziantep Menengiç kahvesi / Gaziantep Melengiç kahvesi, Kırkağaç kavunu / Kırkağaç melon, Milas Çekişke zeytini, Hatay Kaytaz böreği, Aydın çam fıstığı.
Geleneksel ürünler
AB’ye geleneksel ürün tescili için döner, Türk kahvesi, Türk lokumu, geleneksel yoğurt / Türk yoğurdu ve geleneksel baklava / Türk baklavası müracaatı yapıldı.
Coğrafi işaret
Coğrafi işaret, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işaret olarak tanımlanıyor. Türkiye’de 1457 coğrafi işaret ve geleneksel ürün adı tesciline sahip ürün bulunuyor. Bunlardan 1271’i tarım ve gıda ürünlerinden oluşuyor. Bu tesciller Türkiye sınırları içinde geçerli kabul ediliyor. AB ülkelerinin tamamında koruma sağlamak içinse, 2012/1151 sayılı Tarım Ürünleri ve Gıda Maddeleri Hakkında Kalite Tasarısı isimli Avrupa Konseyi Tüzüğü çerçevesinde Avrupa Komisyonuna başvuru yapmak gerekiyor.
Yumaklı: “Tescilli ürün sayımızı daha da artıracağız”
Tarım ve Orman Bakan İbrahim Yumaklı, coğrafi ürün sayısını artırmak için yoğun çaba içerisinde olduklarını belirtti. Coğrafi işaret ile ürünlerin değerinin artırıldığına dikkati çeken Yumaklı, "Coğrafi işaret, o ürünün gerçekten de o coğrafyada ve geleneksel prensiplere uygun şekilde üretildiğini teminat altına alıyor. Böylece o ürün daha değerli hale geliyor. Hem tüketici kaliteli ürün alıyor hem de üretici daha fazla kazanıyor.” ifadelerini kullandı.
Bakan Yumaklı, Türkiye'de coğrafi işaret tescilini ve bu tescillerin ekonomik faydaya dönüşmesini çok önemsediklerinin altını çizerek, ürünlerin AB coğrafi işaret alması için çalıştıklarını anlattı. Uluslararası arenada Türkiye’nin sahip olduğu değerlerin tescil alınmasının önemli olduğunu dile getiren Yumaklı, şunları kaydetti:
“Böylece ürünlerimiz hem korunuyor hem de daha değerli hale geliyor. Kültürel varlıklarımızı, değerlerimizi, lezzetlerimizin tescil edilmesi için uluslararası arenada çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Milas yağlı zeytinimiz AB tarafından tescil edilen 14. ürünümüz oldu. Ülkemize, sektörümüze ve üreticilerimize hayırlı olsun. Bu sayıyı daha fazla artırmanın çabası içerisindeyiz.”